Diş ve ağız sağlığının bozulması yaşlanmanın doğal bir sonucu değildir. Düzenli olarak diş bakımının yapılması ve yine düzenli diş hekimi kontrolleri ile ilerleyen yaşınıza rağmen sağlıklı bir ağız ve diş yapınız olabilir.
Dünyamız orta yaş ve ileri yaş nüfusunun artması ile beraber daha olgun ve bilinçli bir döneme adımını atıyor. Bu dönemde ağız sağlığına olan ilgi ve gelecek nesile ağız ve diş bakımı alışkanlığı kazandırmak dişlerin ağızda daha uzun süreli kalacağının da habercisi olacaktır. Bilinenin aksine yaşın ilerlemesi bozulan ağız yapısının bir habercisi değildir. Ağız ve diş yapısının bozulmasının tek nedeni iyi bakılmayan dişler ve yapılmayan diş hekimi kontrollerinin doğal bir sonucudur.
Yaşın ilerlemesi ile ağızda meydana geldiği düşünülen değişiklikler
Yaş ilerlemesi ile ağızda bazı değişiklikler meydana gelir. Bu değişiklikler ise yaşın ilerlediği düşünülerek meydana geldiği sanılır. Bu değişiklikler;
– Dişlerin renginde koyulaşma
– Dişlerin çürümesi
– Dişlerin dökülmesi
– İleri derece diş kayıpları
– Dişeti çekilmeleri
– Tükürü miktarının azalması
– Kemik yapısının gücünün yitirilmesi
– Ağız kokuları
– Ağız dokusunda ve kaslarda zayıflama
– Tad alma duyusunda azalma
İlerleyen yaşlarda diş bakımının yapılmaması ile diş minelerinde yıkılmalar görülür. Aşırı derecede meydana gelen minedeki aşınmalar, dişlerin yüzeylerindeki aşınmalar ve önemli madde kayıplarına neden olmaya başlarlar.
Yaşın ilerlemesi ile beraber artan protez kullanımı
Toplumda ilerleyen yaşlarla beraber protez kullanımınında arttığını görmekteyiz. Kullanılan protezler ağız içi yapısını değiştirdiği gibi görünüm bütünlüğünü de değiştirmektedir. Protezin kullanılması ile beraber kişide beslenme alışkanlıkları ve çiğneme fonksiyonları da değişmeye başlayacaktır.
Yaşın ilerlemesi vücutta kemik erimesininde başlamasına neden olabilir. Bu durum özellikle bayanlarda sıklıkla görülebilen bir durumdur. Ağızda diş kayıpları ile beraber protez kullanılmaması yüzde çökmeye, çene kemiklerinde belirgin bir düşme, ağız bölgesinde büzülme ve ileri seviye kırışıklıkların görülmesine neden olmaktadır.
İlerleyen yaş ile beraber ağız kuruluğunun başlaması
– İlerleyen yaş ile beraber tükürük miktarı azalacak ve dolayısı ile ağız içi tükürük miktarıda düşecektir. Yeterli derecede ağız bakımının da gerçekleştirilmemesi ağızda bakteri plaklarının çoğalmasına bu durum çürük ve dişeti hastalıklarının oluşmasına neden olacaktır.
– Tükürük miktarındaki azalma ağızda çiğnemelerden dolauı meydana gelen darbelere karşı korunum direncini azaltacaktır.
– Ağızda meydana gelen kuruluk dilin üzerinde de bir bakteri birikimine neden olur. Bu durum dilin temizlenmemesi ile beraber tat alma dokularının da azalmasına sebebiyet verir.
– Tükürük ağızda aynı zamanda bir temizleme görevi içerisindedir. Bu temizleyici etkinin azalması demek ağızda mantar ve diğer hastalıkların hızla ürümesi demektir.
– İlerleyen yaşlarda protez kullanımında da ağız kuruluğu bir takım sorunlara yol açabilir. Ağız kuruluğu ile beraber protezlerin tutuculuğu azalacak, bu durum ise konuşmanıza ve çiğnemeye etki edecektir.
– Dişlerin ve dil üzerisinin yeterli derecede temizlenmemesi yaşlılarda tad alma duyusunun azalmasına neden olacaktır. Bu durum yaşlılarda daha fazla tuz ve şeker kullanımını beraberinde getirecek artan tuz ve şeker kullanımı da sistemik rahatsızlıkları oluşturacaktır.
İlerleyen yaşlarda ağız ve protezlerin bakımı nasıl yapılmalıdır ?
– İlerleyen yaşlarda diş hekimi kontrolleri daha fazla önem kazanır. 6 ayda bir yapılacak diş hekimi kontrolleri çok önemlidir. Fakat ağız problemleri ve sistemik rahatsızlıkları olan bireyler daha sık diş hekimi kontrolleri gerçekleştirmeleri gerekir.
– Yaşlılarda, dişetleri tükürük azalmasından dolayı daha zayıf olduğundan daha yumuşak kıllardan oluşan diş fırçaları kullanmaları önerilmektedir.
– Diş macunlarının Florür içermesi önemlidir.
– Diş hekimi tarafınra dişlerde uygulanan flor uygulaması ile diş çürükleri önlenebilmektedir.
– Dişeti dokularında meydana gelecek olan kayıplar dişlerin aralarının açılmasına ve bu aralıklarda besin birikimlerine neden olacaktır. Arayüz fırçasının kullanılması bu besinlerin temizlenmesi için oldukça önemlidir.
– Ağız bakımını gerçekleştiremeyen yaşlı hastalarda bu işlem yakınları tarafından gerçekleştirilmelidir.
– kullanılan protezler gece yatmadan önce bekleme suyuna konulmalı ve protez fırçası ile temizlenmelidir.
– Protezler yemeklerden sonra mutlaka temizlenmelidir.
– Protezler gece yatarken mutlaka çıkarılmalıdır. Dişetlerininde havalanmaya ve dinlenmeye ihtiyaçları vardır. Çıkarılan protezlerde mutlaka temizlenmelidir.
Unutulmamalıdır ki ilerleleyen yaşla beraber ağız ve diş sağlığı daha fazla bakıma ve diş hekimi kontrollerine ihtiyacı vardır. Bu nedenle hem genç hemde ilerleyen yaşlarda mutlaka diş hekimi kontrollerini gerçekleştirmeliyiz.