Sağlıklı nesillerin yetişebilmesi için çocukların ağız ve diş sağlığı büyük önem taşır. Bu nedenle aile ve diş hekimi desteğiyle çocukların ağız diş sağlığı eğitimine erken yaşlarda başlanmalı, koruyucu önlemler ve gerekirse diş tedavileri zamanında uygulanmalıdır.

Yapılan araştırmalara göre ülkemizde 6 yaş grubundaki her 100 çocuktan yalnızca 10-12 tanesi dişlerini düzenli fırçalarken yine aynı yaş grubundaki çocukların her 100 tanesinin 81-84’ünün ağızlarında çürük olduğu tespit edilmiştir. Çürük varlığı birçok hastalığa doğrudan ya da dolaylı olarak etki etmektedir. 0-6 yaş arasındaki dönemde dişlerinde çürük bulunan çocukların % 80’inde büyüme yetersizliği görülürken aynı problemin 5-17 yaş arasındaki çocuklarda %60 civarında olduğu bildirilmiştir. Buna ek olarak çocukların ağız ve diş sağlığındaki bozukluklar eklem romatizmaları veya kalple ilgili sıkıntılara zemin hazırlamaktadır. Bu tip sorunlarla karşılaşılmaması için bebeklerin çok küçük yaşlardan itibaren diş hekimi tarafından muayene edilmesi gerekmektedir.

Dünya Sağlık Örgütü ilk diş hekimi muayenesinin ilk diş çıktıktan sonra yapılmasını (genellikle 6 ay – 1 yaş arasında) önermektedir. Bu ilk muayenede amaç ailelere bebeğin dişlerinin çürümesini önlemek için neler yapılması gerektiğini göstermek, çocuğun küçük yaşlardan itibaren diş hekimi ile iletişim kurmasını sağlayarak diş hekimi korkusu gelişimine engel olmak ve düzenli aralıklarla kontroller yaparak ağız ve diş sağlığını korumaktır. Süt dişleri “Nasıl olsa değişecek bunlar çürüse de bir şey olmaz!” diye düşünülerek bazı ebeveynler tarafından pek önemsenmeyebilir. Bu düşünce süt dişlerinin temizliğinin ihmal edilmesine ve sonuç olarak da çürümelerine neden olur. Oysa süt dişleri çocuğun düzgün beslenmesini ve konuşmanın gelişimini sağlarken ardından gelecek daimi dişler için yer koruyucu görevi görürler. Ayrıca tedavi edilmeyen süt dişi çürükleri, ağrı, kötü koku, çiğneme zorluğu, beslenme bozukluğu ve çirkin görüntüye yol açar. Bu dönemdeki tedavi edilmeyen diş bozuklukları, ileride diş çarpıklığı, çene gelişiminde bozukluk ve genel sağlık problemlerine sebep olabilmektedir.

Son yıllarda dünya genelinde çocuklarda çürük oluşumunu önlemek amacıyla koruyucu ve önleyici uygulamaların üzerinde önemle durulmaktadır. Özellikle Kuzey Avrupa ülkeleri başta olmak üzere İngiltere, Amerika gibi ülkelerde koruyucu uygulamalarla çocukların diş çürüklerinde önemli oranda azalma sağlanmıştır. Süt ve sürekli dişlerin çürük ve dişeti problemleri gibi başlıca ağız hastalıklardan korunması için birçok koruyucu yöntem uygulanmaktadır. Bu koruyucu yöntemler, ağız hijyeni kavramının öğretilmesi, beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi, diş fırçalama alışkanlığının kazanılması, sistemik ve topikal fluorür uygulamalarının yapılması, fıssür örtücülerin uygulanması olarak sayılabilir.

Bebeğin ilk dişleri ağızda göründüğünde sabah kahvaltısı sonrası ve gece yatmadan önce dişleri ve diş etlerini temiz bir gazlı bezi ıslatarak silmek ya da yumuşak kıllı bir diş fırçası ile fırçalamak gerekir. Bu dönemde çocuğun tükürme kabiliyeti gelişene kadar (yaklaşık 3 yaşa kadar) diş macunu kullanımı önerilmez, 7-8 yaşlarına kadar çocukların el becerileri yeterince gelişmediğinden dolayı erkin bir fırçalama yapamayacaktan için fırçalamanın mutlaka ebeveyn tarafından bitirilmesi gerekir. 8 yaşından sonra ise 12 yaşına kadar çocuklar sabah ve akşam yemeğinden sonra olmak üzere 2 kez dişlerini kendileri fırçalayabilmektedirler. Ancak yine de ebeveynin mutlaka fırçalamadan sonra çocukların ağızlarını kontrol edip, plağın tamamen ortadan kalktığını kontrol etmeleri gerekmektedir.

Düzenli ve etkili bir diş fırçalamanın yanında dişlerin çürüklerden korunması için yaygın olarak uygulanan yöntemlerden bir tanesi fluorür uygulamalarıdır. Fluorür tabletler halinde sistemik olarak verilebileceği gibi, jel veya vernik şekliyle topikal olarak da uygulanabilmektedir. Uygulamalar bireyin yaş ve çürük oluşum riskine göre belirlenen sıklık ve miktarlarda gerçekleştirilmektedir.

Dişlerin çürüklerden korunması için yaygın olarak kullanılan yöntemlerden bir diğeri ise fissür örtücü uygulamalarıdır. Fissür örtücüler, azı dişlerinin çiğneyici yüzeylerinde bulunan ve yiyeceklerin yapışıp kalabilecekleri girinti ve çıkıntıların üzerine uygulanarak bu bölgelerde besinlerin ve bakterilerin tutulumunu azaltarak fırçalamayı kolaylaştırır. Yapılan klinik çalışmalarda fıssür örtücü uygulamaları sonrasında çürük oluşumun % 70-80 oranında azaldığı bildirilmiştir.

Her şey sağlıklı bir gülüşle başlar Sağlıklı gülüşler dilerim.

Bebeklerde ve çocuklarda diş sağlığı ile ilgili diğer bilgiler

Biberon Çürüğü Nedir ? Biberon Çürüğü Tedavisi
Diş Çürükleri Anneden Bebeğe Geçiyor
Bebek Dişleri, Çocuk Dişleri, Diş Çıkartma
Bebeklerde Diş Kaşıntısı
Bebeklerde Yeni Çıkan Dişler
Bebeklikten erişkinliğe ağız, diş sağlığı için rutin kontroller nasıl yapılmalıdır?
Okul Öncesi ve Okul Dönemi Çocuklarda Diş Sağlığı
Çoçuklarda Diş Macunu Kullanımı ve Diş Travmaları
Çocuklarda Ağız Bakımı Nasıl Yapılmalıdır ?
Çocuk Diş Fiyatları
Çocukları dişçiyle barıştıran yöntemler neler?
Çocuklar neden dişçilerden korkar?
Çocuklarınızı Diş Çürüklerine Karşı Koruyun
Çocuklarda Ağız ve Diş Sağlığı